Çocuk eğitimi ile ilgili hemen her kitabı okumuş , arama motorlarında saatlerce gezinmiş hemen her eğitim videosunu izlemiş ve iki farklı cinsteki çocuğuna tuvalet eğitimi vermiş tecrübeli bir anne olarak derim ki :
1- Çocuğu bilişsel olarak aylar öncesinden hazırlamak yararlı oluyor. Yani sadece yanında ''Ben büyüdüm bez takmıyorum, bak ablan büyüdü o da bez takmıyor ''gibi cesaretlendirici olumlu cümleler büyüdüm diye hava atmayı bilen afacanları gaza getirebiliyor . Okuduğunuz masal kahramanlarını gösterip '' Bak ne güzel o da beze yapmıyor ''bile demeniz bilinçaltını davranışa yavaş yavaş hazırlayacaktır :) Zaten belli bir yaştan sonra küçük insan yavruları diğer bireyleri taklit etmeye hevesli oluyor. Bazı titiz yapılı çocuklarda erken dönemde kakalı ve çişli beze tahammül edememe başlamasına rağmen benimki kadar büyümüşlerde de eğitime başlamadan önce çok fazla bez değiştirtme başlıyor. Bu davranış da uygun eğitim zamanı ile ilgili ipucu verebilir. Mesane 2 yaşından sonra nörolojik olarak hazır oluyor ancak her çocukta duygusal hazırlık yaşı ve ayı farklı.
2- Öncelikle hazır olması gereken kişi eğitimi verecek olan. Çünkü sabır ve güç istiyor.Bu nedenle mümkünse evin diğer işlerinde yardımcı kuvvetler çağırıp eğitime odaklanmak gerekiyor. Eğitimi verecek olanın duygu durumu ve hayat akışı müsait olmadığında kesinlikle oluşacak gerginlikler ve öfke yansıtmaları çocuğun hayatında önemli bir başarı virajı olan bez bırakmayı geciktireceği gibi farklı olumsuz ruhsal yaralar açması da olası. Yani siz hazır değilseniz birazcık erteleyin daha iyi. Yeni bir kardeş doğumu , önemli hastalıklar aileden birinin kalıcı ya da geçici ayrılılığı uygun olmayan dönemler arasında. Yine eğitim sırasında ve sonrasında çocuğun uyku düzeninin değişebileceğini ve çoğunlukla kargalarla beraber ayakta olacağınızı hesap etmelisiniz . İş yerinizdeki arkadaşları yeni doğmuş bebek büyüten biri gibi her gün aynı kıyafet ve mor halkalı gözlerle karşılaşabilecekleri konusunda önceden uyarıp bir mağdur olarak sosyal destek alabilirsiniz :)
3- Ben bir iki tane resimli tuvalet eğitimi kitabını alıp lavabolu banyoya koydum. Bu kitapları diğerlerinden ayrı ve günlük hayatta kullanacağı yerde tuttum. Büyük kızımın tabiriyle subliminallerimi kullanacağı yerde verdim. Siz de ''Aa bak bu bebek yürüyemiyor tuvalete gidemez'' gibi yorumlarınızla güçlendireceğiniz görseller sayesinde çocuğunuzun beyninde yeni öğrenme kavşakları kurmasına yardımcı olabilirsiniz.
4- Tabii travmatik değilse eğitim aldığınız günleri hatırlamazsınız muhtemelen ama inanın çocuklardaki ruhsal , duygusal ve bilişsel gelişim basamakları biraz farklı. Örneğin çocuk vücudundan bir parça eksiliyor gibi algıladığı için kakasından ayrılmak istemiyor başlarda. Besinlerin vücudumuzda nelere dönüştüğü , kullanılıp atıldıktan sonra yenilerini üreteceğimiz uygun bir dille anlatılabilir . Bu nedenle yine önceden çocuğun özelliğine göre toprağa veye denize karıştı diyebilirsiniz. Ben mavi rezervuar suyu ile deniz olayını kuvvetlendirdim . Gerisi sizin yaratıcılığınıza kalmış :)
5- Çocuğun hazır olduğunu gösteren yetenekler çişinin kakasının geldiğini fark edebilmesi , konuşabilmesi , çamaşırını giyemese de çıkarabilmesi ve lazımlığa ya da tuvalete erişebilmesidir. Yuvalardaki minik klozetler bu iş için ideal aslında. 2 yaş civarı anal dönem olarak nitelenir ve çocuk genelde her şeye hayır der. Hiç bir şeyini paylaşmayan çocuk çişini buraya yap diyen büyüklerin sözünü kendisi için çok önemli olan bedenine ve özgürlüğüne müdahale gibi algılar. Benim oğlum son zamanlarda uykudan eskiye göre bariz kuru bezle kalkmaya başlamıştı . Bu bile çocuğun kaslarının artık gece gündüz beraber bez bırakmak için uygun zamanda olduğunun bir işaretidir.
6-Ben kızımda kullandığım tekerlekli ördek lazımlığın aynısının ayılısını oğlumda kullandım . Çünkü içi geniş .Özellikle erkek çocuklarda sıçramaların engellenmesi için daha geniş iç hazne kullanışlı oluyor. Bir tane lazımlık yetmiyor yedeklemek ya da klozet adaptörü almak lazım . Yedekleri ben aylar öncesinden en ucuzlarından 3 adet aldım. Böylece çocuğun kafası karışmıyor. Çocuklarda davranış ve kullandıkları mataryel konusunda bizimkinden farklı bağlar vardır. Alıştığında daha güvende hisseder. Bu nedenle bir yedeği hafif ve arabada ya da dışarı çıkarken taşıyabileceğiniz şekilde alın derim .Ben eğitimin 3. günü gitmek zorunda olduğum bir restoranda kullandım ve gayet kolay oldu. Ayrıca erkek çocuklar için acil yardımcı küçük bir kavanoz ayarladım ama şu ana kadar gerek olmadı :)
8- Çocuğun bezini bırakmış , dalga geçmeden motive edecek davranış özelliklerine sahip diğer çocuklarla kaynaştırılması hatta uygun şartlarda izlettirilmesi de yararlı oluyor . Benimki apartmanın bahçesinde arkadaşlarının ağaçları suladıklarını izledi mesela :)
9- Çocuğunuz 3 yaşını geçtiyse alıştırma çamaşırı 2 tane yetiyor ve fazla kullanılmıyor .Gereksiz para vermeyin .Ancak rahat çıkarabileceği renkli , sevimli pamuklu çamaşırlardan bol bol depolayın.
10-Ben eğitim için 2 hafta izin aldım. Babası işe ablası okula giderken önce tamamen tüm vaktimi küçük çocuğumun sevdiği aktivitelere ayırdım . Plaja , gezmeye , parklara götürdüm. 3 gün dolu dolu onunla ilgilendim . 4. gün oturttum. 6. gün kendi başına oturup yapar hale gelmişti . Uzmanlar ne der bilmem ama ben böyle önemli hayat virajlarında çocuğun sevgi ve şefkati yüksek dozda almasının yararını yaşayarak gördüm . Kızım 3 yaşında halletti oğlum 3 yaş 8 aylıkken . Bir sürü kitaba göre çok geç ama sonuçta her çocuk farklı ve ben kendimi tanıyorum . Benim kararım biraz daha geç baskı yapmadan strese girmeden ve girdirmeden halletmekti . Öyle de oldu. Size kendi maceralarınızda kolaylıklar dilerim...
******** ********* ********
NOT : Diğer bloğumdan ( Blogcukoc) alınmış bir yazıdır . Annelerin yararlanması amacıyla buraya alınmıştır.
